Is mijn machine CE-plichtig? Zo check je het zelf in 5 stappen

Bent u fabrikant van machines of wilt u een machine op de markt brengen? Dan is de kans groot dat u te maken krijgt met de CE-markering. Maar hoe weet u of uw machine daadwerkelijk CE-plichtig is? De CE-markering is een belangrijk aspect voor alle bedrijven die werken met producten en machines binnen de Europese Economische Ruimte (EER). In deze blog ontdekt u in vijf overzichtelijke stappen hoe u zelf kunt controleren of de CE-markering nodig is.

Wat is de CE-plicht?

Voordat u kunt bepalen of uw machine CE-plichtig is, is het cruciaal om te begrijpen wat de CE-markering inhoudt. De CE-certificering

is een aanduiding dat een product voldoet aan de Europese veiligheids-, gezondheids- en milieueisen. Deze Europese markering is gericht op het harmoniseren van veiligheidswetgeving binnen de EER. Het is dan ook geen kwaliteitskeurmerk, maar een wettelijke verplichting voor veel producten.

Voor veel producten is deze markering verplicht om ze binnen de EER op de markt te brengen. Voor machines betekent dit onder andere dat ze veilig moeten zijn in gebruik, zowel bij montage als dagelijks gebruik. Voor machines gelden specifieke richtlijnen zoals de Machinerichtlijn (2006/42/EG), die eisen stelt aan onder andere ontwerp en betrouwbaarheid. Als uw machine aan deze richtlijnen moet voldoen, is een CE-markering verplicht.

5 praktische controlepunten

Met onderstaande checklist krijgt u snel inzicht in de CE-plicht voor uw machine.

1. Controleer de productcategorie

De eerste stap in het CE-markering traject is het bepalen of uw product onder de Europese Machinerichtlijn (2006/42/EG) valt. Deze richtlijn is van toepassing op complete machines, zoals productielijnen, transportbanden en verpakkingsmachines, maar ook op veiligheidscomponenten zoals lichtschermen en noodstoppen, en op aandrijfsystemen die pas functioneren wanneer ze in een machine zijn ingebouwd. Twijfelt u of uw product onder deze richtlijn valt? Bekijk hier de verplichte productgroepen.

Een praktische manier om te beginnen is door te bepalen tot welke categorie uw machine behoort, aangezien dit vaak inzicht geeft in de toepasselijke CE-verplichtingen. Houd er rekening mee dat naast de Machinerichtlijn ook andere Europese richtlijnen van toepassing kunnen zijn, zoals de Richtlijn Elektromagnetische Compatibiliteit of de Richtlijn voor Lage Spanning. Het is daarom essentieel om de officiële documenten te raadplegen en een duidelijk overzicht te krijgen van alle relevante voorschriften voor uw specifieke productcategorie.

2. De markt

Brengt u het product op de markt binnen de EER of gebruikt u het binnen uw eigen bedrijf? In beide gevallen is de kans groot dat u CE-plichtig bent. Een CE-markering kan bijvoorbeeld verplicht zijn bij verkoop of levering aan derden, en bij inbedrijfstelling in uw eigen organisatie. Zo moet u nagaan of uw machines aan CE-eisen voldoen wanneer u een nieuwe productlijn bouwt. Deze richtlijnen zijn dus niet alleen van toepassing op fabrikanten, maar ook voor samenbouwers, importeurs en bedrijven die hun machines aanpassen.

3. Hoe wordt de machine gebruikt?

De CE-eisen hebben ook betrekking op het uiteindelijke gebruik van de machine. Hoe wordt de machine gebruikt? En wie gaat er mee werken? Als uw machine risico’s met zich meebrengt voor de bediener of de omgeving, zoals bewegende delen, hoge temperaturen of elektrische spanning, is de kans groot dat u CE-plichtig bent. Machines die bijvoorbeeld handmatig bediend worden, automatisch processen aansturen of in een explosieve omgeving functioneren, vallen vrijwel altijd onder CE-plichtige categorieën.

4. Wijzigingen

Heeft u een bestaande machine aangepast of samengevoegd met andere machines? Dan moet u opnieuw bekijken of CE-markering nodig is. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer u aanzienlijke aanpassingen doet aan de besturing of beveiliging van de machine, een geautomatiseerde module of robotarm toevoegt, of meerdere losse machines samenvoegt tot één werkend systeem. Zodra u door uw aanpassing gezien wordt als ‘fabrikant’ van een nieuwe machine, bent u verantwoordelijk voor een CE verklaring.

5. Richtlijnen

Tekst

Als laatste dient u na te gaan welke Europese richtlijnen precies van toepassing zijn. Voor machines is dat meestal de Machinerichtlijn, maar ook andere richtlijnen kunnen een rol spelen, zoals de Laagspanningsrichtlijn, de EMC-richtlijn (elektromagnetische compatibiliteit) of de ATEX-richtlijn (voor explosiegevaarlijke omgevingen).

Praktijkvoorbeelden

In de praktijk zijn er veel situaties waarin de CE-plicht minder vanzelfsprekend is dan u misschien denkt. Stel, u bouwt in uw eigen werkplaats een verpakkingslijn voor intern gebruik. Hoewel deze machine uw terrein nooit verlaat, wordt u juridisch gezien als fabrikant van een nieuwe machine — en dat betekent dat CE-markering verplicht kan zijn. Of neem het voorbeeld van een bedrijf dat een machine uit China importeert. Zelfs als daar een CE-label op zit, bent u als importeur verantwoordelijk voor de controle en juiste toepassing ervan.

Een ander veelvoorkomend geval is de uitbreiding van een bestaande productielijn, bijvoorbeeld met een automatisch transportsysteem. Door zo’n toevoeging kan de hele opstelling als nieuwe machine worden gezien, met als gevolg dat een nieuwe CE-beoordeling nodig is. Deze voorbeelden laten zien dat de verplichting niet altijd afhangt van wie de machine bouwt of koopt, maar vooral van de functie, samenstelling en wijzigingen die u aanbrengt.

Wat als u twijfelt?

Twijfelt u of uw machine CE-plichtig is? U bent niet de enige. De regelgeving is complex, zeker als u meerdere onderdelen combineert of zelf iets ontwikkelt. Volg daarom de volgende tips:

1. Documentatie bijhouden: specificaties, handleidingen en technische tekeningen zijn belangrijk.
2. Een risicoanalyse maken: dit is een verplicht onderdeel van de CE-conformiteit.
3. Hulp inschakelen: een expert zoals HMPA kan u begeleiden in het traject, van risicobeoordeling tot de juiste markering.

Neem contact op met HMPA

Een CE-markering is geen formaliteit, maar een belangrijke stap in het veilig op de markt brengen en gebruiken van machines. Door deze vijf controlepunten toe te passen, krijgt u snel duidelijkheid over de CE-plicht van uw product. Heeft u hulp nodig of vragen over CE voor uw specifieke situatie? Neem gerust contact op met HMPA. Wij helpen u graag verder. bijvoorbeeld met het aanvragen van een CE keurmerk. Met de juiste aanpak voorkomt u boetes, aansprakelijkheid of stilgelegde machines.